برای همه علاقمندان و محققان
Figure 1 Coll 28/8 ‘Persia; Diaries; Sistan & Kain, April 1927 – 1933’ [86r] (182/434), British Library: India Office Records and Private Papers, IOR/L/PS/12/3403, in Qatar Digital Library<https://www.qdl.qa/archive/81055/vdc_100038131764.0x0000b7> [accessed 20 February 2021]در بالا شما پوشه یکی از اسناد را مبینید. اسناد عمدتا تایپ شده اند و گاه در حاشیه ممکن است توضیح دست نوشته ای دیده شود.
با تلاش کتابخانه دیجیتال قطر صدها هزار سند تاریخی سری موجود در
کتابخانه بریتانیا و اداره هند پیرامون مسائل متنوع در ایران و خلیج و افغانستان در همه جا قابل دسترس اند. هزاران سند در مورد بلوچستان است. این ها اسنادی است که ماموران دیپلماتیک امپراطوری استعماری انگلیس از هر گوشه بعنوان خبر و گزارش به مراکز تصمیم گیری ارسال می کرده اند. جنبه های بسیار ناشناخته ای از تاریخ را در منطقه می توان از درون این اسناد بیرون کشید.
آیا این اسناد معتبرند؟
باید همیشه با تردید به اسناد تاریخی نزدیک شد تا بتوان اسناد دیگری در تایید و یا رد آنها یافت . ولی اسناد محرمانه معمولا حقایق زیادی را بیان می کنند که در اسناد علنی ممکن است هرگز دیده نشوند. بسیاری از سیاست های پشت پرده ممکن است بر ملا شود که ما هرگز خبر نداشته ایم. ولی در نظر داشته باشیم که اگر چه تردید نسبت به گزارشات این اسناد، نیات و تفاسیر گزارشگران برای پیشبرد کار علمی همیشه اساسی است ولی این تردید با منفی گرایی عامیانه پسند و تکیه به تئوری های توطئه متفاوت است. حتی وقتی ما از انبوهی از این اسناد موادی را بر می گزینیم ما با گزینش خود از همان قدم اول ازیک بیطرفی مطلق عبور می کنیم و وقتی که وارد عرصه تعبیر و توضیح می شویم می بینیم که بیطرفی ما خصلتی نسبی بخود گرفته است. اگر بگوییم چرا این موارد را بر گزیدیم و نه اسناد دیگر را و چرا این گونه تعبیر کردیم و نه آنطور که دیگران کردند و تا چه میزان به زبان و تاثیر زمان و مکان توجه کرده و تا چه میزان از تاثیر منفی تعصبی که ممکن است نسبت به محیط و منافع خود داشته ایم آگاه بوده و دخالت آنها را بطور آگاهانه ای به حداقل رسانده ایم آنوقت ما ممکن است به برخوردی علمی به تاریخ نزدیک شویم.
همیشه مهم است که در استفاده از اسناد باید صادق بود و به ذکر دقیق منابع پرداخت تا هر علاقمندی امکان دسترسی و چک کردن نوشته ما را داشته باشد.
https://www.qdl.qa/en/search/site/?f%255B0%255D=document_source%3Aarchive_source
مشکل جستجو
در سایت دوم اسم و یا مطلبی را که می خواهید جستجو کنید. برای مثال بنویسید Makran یا محمد خان ولی توجه کنید که یک کلمه به فارسی در انگلیسی ممکن است بصورت های متفاوتی نوشته شود. مثلا محمد ممکن است بصورت های زیر در گزارشات انگلیسی آمده باشد:
Mohammad/
Muhammad/
Mohamed/
Muhamed /
و غیر آن. این در مورد اسامی اشخاص و مکان ها صدق می کند بنابراین اگر لازم شد همه را باید امتحان کنید.
تقریبا همه اسناد و یا اکثریت اسناد اداره هند به انگلیسی اند. اسناد برای پی دی اف اسکن شده و سپس در بخش ترجمه سند به ورد انگلیسی دیده می شود که در مواردی دقیق نیست چون تایپ قدیمی است در تشخیص بعضی از حروف به انگلیسی مدرن خطا رفته است. برای ترجمه به فارسی هیچ اپلیکشن معتبری وجود ندارد و غیر ممکن است از این طریق یک ترجمه دقیق و روشنی برای متون دریافت کنید.
در مورد بلوچستان ایران اضافه می کنم که اسناد آن قدر زیاد است که به سالها کار سیستماتیک نیروهای متخصص نیاز دارد. در جستجو، استخراج و ترجمه مطالب -و البته نه بعنوان یک متخصص- تا جائی که برایم ممکن باشد-خوشحال می شوم به علاقه مندان جدی در کار تحقیقات علمی یاری کنم. چنانچه لازم باشد می توانید با این ای میل با من تماس بگیرید.
Figure 2File 3360/1916 Pt 1 ‘Persian correspondence (1916-17)’ [262v] (529/804), British Library: India Office Records and Private Papers, IOR/L/PS/10/612, in Qatar Digital Library<https://www.qdl.qa/archive/81055/vdc_100044323283.0x000082> [accessed 20 February 2021
به سند بلا و به اسامی و امضاء ها نگاه کنید.
hnoraiee@gmail.com
ایوب حسین بر (هوشنگ نورائی) – لندن
